การประเมินผลงานของพนักงาน หรือที่เรียกกันว่า Performance Appraisal ในองค์กรมีหลายรูปแบบ และวิธีต่าง ๆ ซึ่งอาจจะแตกต่างกันไปตามลักษณะของธุรกิจและองค์กร รูปแบบการประเมินผลงานของพนักงานที่มีการเอามาใช้กันบ่อยๆ ได้แก่:
- การประเมินผลแบบประจำปี: พนักงานและผู้บริหารมีการประเมินผลงานในช่วงเวลากลางปีและปลายปี โดยมักจะมีการตั้งเป้าหมายและเกณฑ์การประเมินที่ชัดเจน
- การประเมินผลงานตามเป้าหมาย (Goal-Oriented Evaluation): ในกรณีนี้ พนักงานจะต้องกำหนดเป้าหมายการทำงานในช่วงระยะเวลาที่กำหนด และการประเมินจะโฟกัสที่การบรรลุเป้าหมายเหล่านั้น
- การประเมินผลงานโดยผู้บังคับบัญชา (Supervisor Evaluation): ในกรณีนี้ ผู้บังคับบัญชาจะประเมินผลงานของพนักงานโดยตรง โดยใช้เกณฑ์ที่กำหนดไว้ล่วงหน้า
- การประเมินผลงานโดยคณะกรรมการ (Committee Evaluation): บางองค์กรอาจมีคณะกรรมการที่มีหน้าที่ประเมินผลงานของพนักงาน โดยใช้เกณฑ์ที่กำหนดไว้ล่วงหน้าและการประเมินเป็นอย่างเป็นระบบ
- การประเมินผลงานโดยเพื่อนร่วมงาน (360-Degree Feedback): ในกรณีนี้ การประเมินผลงานไม่ได้มาจากผู้บังคับบัญชาเท่านั้น แต่ยังรวมถึงความคิดเห็นจากเพื่อนร่วมงาน ลูกค้า หรือบุคคลอื่นที่เกี่ยวข้อง
- การประเมินผลงานโดยใช้ KPIs (Key Performance Indicators): ในกรณีนี้ การประเมินจะโฟกัสที่ผลการปฏิบัติงานตามตัวชี้วัดหลักของงาน ซึ่งอาจเป็นตัวชี้วัดที่เชื่อมโยงกับเป้าหมายหรือค่านิยมขององค์กร
นอกเหนือจากนี้แล้ว ในบางองค์กรเรายังอาจจะเห็นการนำเอารูปแบบการประเมินใหม่ๆอย่าง OKRs หรือ Rubric มาใช้กันได้อีก ซึ่งการเลือกใช้รูปแบบการประเมินผลงานที่เหมาะสมจะขึ้นอยู่กับลักษณะของธุรกิจ, วัตถุประสงค์ของการประเมิน และวัฒนธรรมองค์กร
การใช้วิธีการที่เหมาะสมจะช่วยให้การประเมินผลงานมีประสิทธิภาพ และสนับสนุนการพัฒนาศักยภาพของพนักงานได้อย่างเหมาะสมมากยิ่งขึ้น